Wednesday, June 22, 2022

शेकरू कमी झाले

अकोले, ता.२२:
अकोले कळसुबाई हरिसचंद्रगड अभयारण्य क्षेत्रात गत वर्षीच्या तुलनेत शेकरूंची संख्या कमी झाली आहे.नुकत्याच करण्यात आलेल्या प्रगणनेत ही बाब निदर्शनास आली.
शेकरू हा प्राणी कळसुबाई हरिसचंद्रगड अभयारण्य तसेच लगतच्या भिमाशँकर अभयारण्य परिसरात आढळतो.हरिसचंद्रगड परिसरातील कोथळे देवराई,तोलारखिंड,तसेच अंबित ,पाचनई,कुमशेत येथील वनांमध्ये शेकरूंचे अस्तित्व मोठया प्रमाणात आहे. पावसाळ्याच्या तोंडावर शेकरू झाडावर नवीन घरटी बंधतात.त्या मुळे मे महिन्याच्या अखेरीस तसेच जून च्या पहिल्या आठवड्यात शेकरूंची गणना करतात.झाडावर प्रत्यक्ष दिसलेले शेकरू तसेच त्यांची नवी व जुनी घरटी यांची मोजदाद केली जाते.
कळसुबाई हरिसचंद्रगड अभयारण्यात 30 मे ते 3 जून या कालावधीत भंडारदरा व राजूर वन्यजीव वनपरिक्षेत्रात ही गणना करण्यात आली.
हरिसचंद्रगड परिसरातील कोथळे,अंबित,पाचनई परिसरात 47 शेकरू दिसून आले.या शिवाय झाडांवर शेकरूंची नव्याने बांधलेली 177 तर जुनी 135 घरटी आढळून आली.शिवाय 42 घरटी सोडून दिलेली दिसली.आबा,हिरडा,लोध,उंबर,करप, करंबु,जांभूळ,आवळा,येहळा आदी झडांवर शेकरू तसेच त्यांच्या घरट्याचे अस्तित्व आढळले.
भंडारदरा पाणलोट क्षेत्रातील कोळटेंभे व रतनवाडी परिसरातील जँ जँगलातही 11 शेकरू प्रत्यक्ष दिसले.तसेच वापरात असलेली 19 घरटी दिसून आली.
 प्रत्यक्षात 58 शेकरू दिसले असले तरी नव्याने बंधलेली घरटी पहाता त्यांची संख्या 70 ते 75 असावी असा अंदाज आहे.
गतवर्षी अभयारण्यात 97 शेकरू दिसले होते. तसेच त्यांची 396 घरटी दिसून आली होती.गतवर्षी त्या आधीच्या वर्षाच्या तुलनेत शेकरूंच्या संख्येत दीड पट वाढ दिसून आली होती.या वर्षी मात्र त्यांच्या संख्येत घट झाली आहे.
शेकरू हा राज्य प्राणी असून त्याचे लाल डोळे तसेच त्याला झुपकेदार शेपटी असते. राज्यात काही ठिकाणच्या जगलातच आढळत असलेल्या या प्राण्यांच्या जतन संवर्धनासाठी विशेष प्रयत्न करण्याची गरज व्यक्त केली जात आहे.

Tuesday, June 21, 2022

९२ शेकरू हरिश्चंद्र गड कलसू बाई अभयारण्यात

अकोले, ता .२१:

 हरिश्चंद्रगड अभयारण्यातील भंडारदरा वन्यजीव व राजूर वन्यजीव वनपरिक्षेत्रात  सुनिल लिमये साहेब अप्पर प्रधान मुख्य वनसंरक्षक (वन्यजीव)  वनसंस्थळ पश्चिम मुंबई मा.  अनिल अंजनकर वन्यजीव नाशिक  गणेश रणदिवे सा. वनसंरक्षक यांच्या मार्गदर्शनाखाली राजुर वन्यजीव वनपरिक्षेत्रात दिनांक ३०/०५/२०२२ ते ३/०६/२०२२ पर्यंत महाराष्ट्राचा राज्य प्राणी शेकरु या वन्य प्राण्यांची प्रगणना करण्यात आली प्रगणनेसाठी संरक्षण मजुर, वनरक्षक वनपाल यांनी शेकरु चे घरटे (जुने, नवे) प्रत्यक्ष दिसलेले

 

शेकरु  धानुसार प्रगणना करण्यात आली आहे.

 

 हरिश्चंद्रगड- अभयारण्यात गतवर्षी९७   तर २०२२ ल ७५शेकरू आढळले आहेत. यामुळे शेकरूंच्या संख्येत यंदा मागील वर्षीपेक्षा  वाढ कमी झाल्याचे नुकत्याच झालेल्या शिरगणतीनुसार स्पष्ट झाले आहे. वन्यजीव विभागाच्या माहितीनुसार या अभयारण्यात आतापर्यंत शेकरूंची ३५८  घरटी आढळली आहेत; मात्र, त्यांची संख्या ७५  असून  कोथळे नवीन २२,विहीर २० , लव्हाळी कोतुळ २६ ,पाचनई९ , कुमशेत ३  शेकरू आहेत  ही संख्या घटली   आहे.

 

पावसाळा सुरू होण्यापूर्वी शेकरू नवीन घरटी बनवितात. या मुळे शेकरूंची गणना मे मध्ये केली जाते. पहिल्या टप्प्यात शेकरूंची संख्या प्राप्त झाली असून हे सर्वेक्षण मे चा शेवट व जूनच्या पहिल्या आठवड्यापर्यंत सुरू असते. त्यामुळे अंतिम आकडा हा ७५ आहे, असे वन विभागाचे मत आहे. ही गणना 'जीपीएस' या तंत्राद्वारे केली जाते. यंदा केलेल्या गणनेत शेकरूंचा आकडा वाढू

 

शकतो, अशी आशा स. वनसरंक्षक गणेश रणदिवे  यांनी व्यक्त केली आहे. इतरत्र त्यांचा अधिवास आहे का, याचा अभ्यास करणार असल्याचे वनक्षेत्रपाल डी. डी.पडवळ यांनी सांगितले. अकोले तालुक्यात

चौकट

तळकोकणातही शेकरूंचे दर्शन

 

वजन दोन ते अडीच किलो, लांबी अडीच ते तीन फूट असलेल्या शेकरूंची डोळे गुंजीसारखे लाल असतात. त्याला मिशा, अंगभर तपकिरी तलम कोट आणि गळ्यावर, पोटावर पिवळसर पट्टा, झुबकेदार लांब शेपूट असते शेकरू वर्षातून एकदाच डिसेंबर-जानेवारीमध्ये पिलाला जन्म देते. एक शेकरू झाडाच्या बारीक फांद्यावर सहा ते आठ घरटी तयार करते ते १५ ते २० फुटांची लांब उडी मारू शकते. विविध फळे व फुलांतील मध हे त्याचे खाद्य असते. महाराष्ट्रात भीमशंकर, कळसूबाई हरिश्चंद्रगड अभयारण्य, आजोबा डोंगररांगांमध्ये, माहुली, वासोटा, मेळघाट, ताडोबात शेकरू आढळतात. शेकरू हा अतिशय देखणा आणि झपाट्याने दुर्मिळ होणाऱ्या प्रजातीतील प्राणी आहे. सह्याद्रीच्या रांगांमध्ये दाट जंगलांत त्यांचे वास्तव्य असते. अलीकडे मात्र तळकोकणात वस्त्यालगत त्यांची संख्या वाढली आहे. दाट लाल रंगाचा, आकर्षक, शेपटी असलेल्या शेकरूंच्या जोड्या नारळाच्या बागांमधून लीलया उड्या मारताना दिसतात..

कोरोना मुळे दोन वर्षे 

शेकरूंची नोंद करण्याचे काम काही अंशी झाले असून हरिश्चंद्रगड अभयारण्यात वापरातील व वापरात नसलेली ३५८  घरटी आढळली असून एकूण ७५  शेकरू या परिसरात असून कळसूबाई

 

घाटघर परिसरात १७ शेकरू असून तेथेही ४३ घरटी आढळली आहेत. गतवर्षी प्राणी पक्षांसह अभयारण्य क्षेत्रात २८० प्राणी व ४५० पक्षी आढळल्याची माहिती वनाधिकारी पडवळ यांनी दिली. photo akl6p1,2 

 



बैलपोळा....* *आदिम सांस्कृतीक मूल्यांचा सोहळा.

*बैलपोळा....* *आदिम सांस्कृतीक मूल्यांचा सोहळा....* 🖊️ बैलांप्रती कृतज्ञता, आदर, ऋण,प्रेम व्यक्त करणारा बैल पोळा महत्वाचा सण असून हा विशे...